Tuần này, Cục dự trữ Liên bang Mỹ – FED sẽ có phiên họp chính sách thường kỳ kéo dài 2 ngày. Nhưng các quan chức tại FED vẫn ra tín hiệu rằng sẽ không giảm lãi suất trong tương lai gần. Nhiều nhà kinh tế học tin rằng chủ tịch Powell và các cộng sự sẽ tiếp tục theo dõi và lần điều chỉnh giảm lãi đầu tiên, trong tình huống cấp bách nhất, sẽ rơi vào tháng 6/2024. Có nhiều lý do dẫn đến sự thận trọng này, có thể kể đến mức chi tiêu hộ gia đình tại Mỹ vẫn đang mạnh và triển vọng kinh tế chưa chắc chắn.
Tuy nhiên, từ phiên họp tháng 12/2023, tổ chức này đã đưa ra nhiều tín hiệu về việc điều chỉnh chính sách tiền tệ. Trong vòng 6 tháng gần nhất, Fed đã giữ nguyên lãi suất tham chiếu tại 5,25-5,5%.
Sức ép giá đang chậm lại. Thước đo lạm phát ưa thích của FED – chỉ số giá chi tiêu cá nhân (PCE) – tăng 2,6% trong tháng 12/2023 so với cùng kỳ 2022, theo Bộ Thương mại Mỹ. Lạm phát lõi hiện cũng đã dưới mục tiêu là 2%.
Sau các số liệu này, nhà đầu tư hiện dự báo phiên họp chính sách vào cuối tháng 4 sẽ mở màn cho chuỗi giảm lãi suất lần đầu tiên sau 2 năm hậu đại dịch. Quan chức FED đến nay vẫn khẳng định đang hết sức thận trọng với thận trọng với các quyết định. Nhưng cơ quan này cũng không muốn bất ngờ đưa ra quyết định giảm lãi.
Tôi nghĩ FED giống như một con tàu lớn đang đổi hướng. Các bài phát biểu của họ đang có lỗi dùng từ cực kỳ chặt chẽ, nhẹ nhàng đề cập khả năng thay đổi và dần chuẩn bị cho lần giảm lãi suất đầu tiên. Quá trình này mất thời gian và họ đang đi đúng lộ trình
Luke Tilley – kinh tế trưởng tại Wilmington Trust Investment Advisors – nhận định.
Dưới đây là 5 thay đổi FED đã thực hiện để chuẩn bị cho việc đổi hướng chính sách tiền tệ.
Từ bờ vực suy thoái đến kỳ vọng “hạ cánh mềm”
Trong phát biểu hồi tháng 8/2022, chủ tịch FED Jerome Powel cảnh báo gần như chắc chắn cuộc chiến chống lạm phát sẽ làm tăng tỷ lệ thất nghiệp và gây ra tổn thương cho các hộ gia đình tại Mỹ.
Nhưng đến giữa năm 2023, tỷ lệ thất nghiệp vẫn dưới 4%. Lạm phát hạ nhiệt rõ rệt. Khi đó, Chủ tịch FED chi nhánh Chicago – Austan Goolsbee đã bắt đầu nói về khả năng ngân hàng TW này có thể giúp Mỹ “lướt qua” cơn bĩ cực.
Đầu tháng 1/2024, Chủ tịch FED tại Atlanta – Raphael Bostic cũng cho biết có vẻ như “cơ hội vàng” để cứu lấy nền kinh tế đã điểm. Bostic cho rằng tình hình hiện tại khiến khả năng giảm lãi suất có thể diễn ra sớm hơn dự kiến.
Chủ tịch FED Jerome Powell thì hồi tháng 9 thừa nhận đã thấy con đường “hạ cánh mềm” cho kinh tế Mỹ đang rộng mở. Thành viên hội đồng thống đốc FED – Christopher Waller gần đây cũng khẳng định sự kết hợp giữa lạm phát thấp và tỷ lệ thất nghiệp thấp là “điều kiện tuyệt vời” để xem xét điều chỉnh chính sách tiền tệ.
FED không muốn mắc sai lầm
Không kiểm soát được lạm phát sẽ là sai lầm lớn nhất đối với chúng tôi
Powell cho biết tháng 11/2023
Nhưng khi lạm phát giảm mạnh hơn dự báo mà không cần nâng lãi suất suốt nửa cuối năm 2023, Powell đã điều chỉnh lại ngôn ngữ. “Chúng tôi nhận thức được rủi ro suy thoái nếu duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt trong thời gian dài. Chúng tôi không muốn mắc sai lầm đó”, ông cho biết trong phát biểu tháng trước.
Các nhà kinh tế học tại Citi, Bank of America và nhiều công ty khác cho rằng trong phiên họp tuần này, FED sẽ thể hiện quan điểm hướng đến nới lỏng chính tiền tệ, bằng cách bỏ cụm từ “thắt chặt hơn nữa” đã được đề cập trong mọi cuộc họp từ tháng 3/2023.
Xem thêm
Các quan chức ủng hộ “thắt chặt” đã “thở phào”
Trong các quý đầu năm 2023, biểu đồ dot-plot cho thấy các quan chức FED hầu như nghiêng về các biện pháp thắt chặt để kiểm soát lạm phát mặc cho các tác động tiêu cực. Tuy nhiên, đầu năm nay, thành viên Hội đồng thống đốc FED Michelle Bowman – một trong những người cứng rắn nhất trong phe “thắt chặt” – cho biết quan điểm của bà đã thay đổi. Bowman cho rằng lãi suất có thể không cần tăng nữa và thậm chí giảm nếu lạm phát tiếp tục đi xuống.
Một quan chức khác trong ủng hộ tăng lãi là Chủ tịch FED Cleveland – Loretta Mester, nói rằng cuộc họp tháng 3/2023 là quá sớm để giảm lãi. Tuy nhiên gần đây, bà cho rằng FED sẽ giảm lãi suất vài lần trong năm nay.
Cân bằng giữa các rủi ro
Kể từ khi bắt đầu tăng lãi vào tháng 3/2022, phần lớn nhà hoạch định chính sách tập trung hoàn toàn vào mục tiêu “ổn định giá”. Nhưng đến cuối năm nay, mục tiêu thứ hai là “tối đa hóa việc làm” cũng đã bắt đầu thu hút sự chú ý.
Chủ tịch FED chi nhánh San Francisco Mary Daly tuần trước cho biết tầm quan trọng của 2 yếu tố kể trên với nền kinh tế hiện là “ngang nhau”.
Quyết định thận trọng
Trong cuộc họp tháng trước, các quan chức FED đã đề cập đến khả năng giảm lãi năm 2024, nhưng không bàn đến chi tiết thời điểm cụ thể và mức độ điều chỉnh. Các nhà phân tích dự báo trong cuộc họp tuần này, cuộc thảo luận sẽ tiếp tục diễn ra.
Vài tháng qua, quan chức FED đã thay đổi nhiều từ ngữ khi đề cập đến khả năng giảm lãi. Waller nói rằng sẽ đưa ra quyết định thật “thận trọng và không vội vã”.
Giới phân tích cho rằng chỉ có một điều rõ ràng hơn cả, là FED sẽ không giảm lãi một cách “ồ ạt” như khi thắt chặt.
Chúng ta đang tiến vào giai đoạn thảo luận về lộ trình giảm lãi. Đây sẽ là chủ đề chính trong chương trình nghị sự tuần này của FEd. Tuy nhiên, vấn đề lạm phát hạ nhiệt không bền vững sẽ là mối lo ngại chính được đặt lên bàn cân trong các phiên họp sắp tới
Gregory Daco – kinh tế trưởng tại EY cho biết.
CABO Team tổng hợp (Theo: Reuters)