Chính quyền đang gấp rút tìm cách lấp đầy ngân khố chính phủ đang cạn kiệt do sự suy thoái của ngành bất động sản
Chính quyền Trung Quốc đang yêu cầu những cá nhân và công ty lớn kiểm tra lại các khoản thuế của họ để tìm ra các khoản nợ chưa thanh toán, một động thái có thể hưởng đến dòng tiền đầu tư vào nước này.
Trong những tháng gần đây, các quan chức thuế đã yêu cầu những cá nhân và công ty giàu có thực hiện “tự kiểm tra” các khoản nộp thuế của họ và khai báo bất kỳ khoản thiếu hụt nào, vì chính quyền địa phương đang truy thu thế để lấp đầy kho bạc đã cạn kiệt do sự suy thoái của bất động sản.
Chiến dịch đánh thuế diễn ra khi Bắc Kinh chuẩn bị công bố chi tiết về một gói kích thích tài chính lớn trong tuần này, dự kiến sẽ tập trung vào việc khôi phục tình hình tài chính của các chính quyền địa phương, nhiều chính quyền đang phải vật lộn để trả lương cho các nhà cung cấp và nhân viên.
Các yêu cầu về thuế đã gây ra sự bất an và thậm chí là “sợ hãi” trong số những người giàu có của đất nước tại các thành phố như Bắc Kinh, Thượng Hải và Thâm Quyến.
“Một số người trong số họ thực sự không biết phải khai báo những gì khi được yêu cầu tự thanh tra”, đối tác này cho biết. “Nhiều người cũng không nhận ra trước đó rằng lợi nhuận cá nhân ở nước ngoài của họ sẽ phải chịu thuế ở Trung Quốc”.
Theo thông báo tại một thành phố mà Financial Times đã xem, các công ty không phát hiện ra điều gì sai trái trong quá trình tự thanh tra đã được yêu cầu gửi giấy chứng nhận có đóng dấu và “giữ lại bằng chứng để thanh tra”.
Những người hiểu rõ vấn đề này cho biết, các nhà chức trách cũng đã yêu cầu các cá nhân bắt đầu trả lại tiền thuế truy thu, bao gồm cả tiền lãi đầu tư cá nhân ở nước ngoài, trong một số trường hợp.
Nỗ lực của chính quyền trung ương và địa phương nhằm tăng doanh thu, bao gồm cả việc tăng mạnh tiền phạt và hình phạt đối với khu vực tư nhân, diễn ra sau ba năm suy thoái bất động sản đã ảnh hưởng đến tài chính của chính quyền địa phương và làm suy yếu niềm tin của hộ gia đình và nhà đầu tư.
Doanh thu bán đất của chính phủ — một trong những nguồn thu chính — đã giảm gần 25% trong chín tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu thuế trên toàn quốc đã giảm 5,3% trong cùng kỳ. Tổng doanh thu tài chính của Trung Quốc từ tháng 1 đến tháng 9 năm nay đã giảm 2,2% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn khoảng 16,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (2,3 nghìn tỷ đô la), theo dữ liệu chính thức.
“Rõ ràng là chính quyền địa phương không có tiền”, một giám đốc điều hành của một công ty sản xuất vừa ở Tô Châu, một trong những trung tâm công nghiệp của Trung Quốc gần Thượng Hải, cho biết. Ông nói thêm rằng họ thường xuyên phạt nặng các công ty trong khu vực của mình.
“Thâm hụt tài chính của Trung Quốc đã đạt đến điểm tới hạn”, Gary Ng, một nhà kinh tế cấp cao tại Natixis cho biết. “Cần phải tìm nguồn thu thay thế cấp thiết hơn và việc đánh thuế người giàu và một số công ty tạo ra tác động kinh tế ít trực tiếp hơn đối với hầu hết cư dân.”
Trong những tháng gần đây, đã có một loạt thông báo từ các công ty niêm yết về hóa đơn thuế của họ.
Vào tháng 10, Hisun Pharmaceutical cho biết họ phát hiện ra mình nợ 18 triệu nhân dân tệ tiền thuế và phí trả chậm trong quá trình “tự thanh tra”. Vào tháng 9, Allgens Medical có trụ sở tại Bắc Kinh đã trả 8 triệu nhân dân tệ sau khi cơ quan thuế địa phương thông báo về “mối lo ngại về rủi ro thuế” từ những năm trước để tự thanh tra. Cuộc tự thanh tra của Guizhou Gas đã dẫn đến việc thanh toán thêm 20 triệu nhân dân tệ tiền thuế.
Ngoài việc ra lệnh tự kiểm tra, chính quyền địa phương đã áp dụng tiền phạt đối với các doanh nghiệp khi họ cố gắng bù đắp cho sự sụt giảm doanh thu bán đất.
Trung Quốc có một cơ quan thuế trung ương cấp tiểu bang, nhưng các viên chức thuế địa phương thường xử lý thuế của các cá nhân và các công ty đăng ký tại địa phương trong khu vực của họ. Cơ quan thuế nhà nước của Trung Quốc đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Vào tháng 6, chính quyền cho biết họ không tổ chức bất kỳ cuộc thanh tra thuế nào trên toàn quốc và đã gửi thông báo thường kỳ cho một số công ty để đảm bảo họ đang áp dụng đúng chính sách thuế.
Nhưng gần đây, Bắc Kinh đã triển khai các nâng cấp mới cho hệ thống giám sát thuế của mình và có thể chia sẻ dữ liệu tốt hơn giữa các bộ phận chính phủ, tổ chức tài chính và cơ quan thuế khác nhau trong một bước tiến của việc giám sát và thực thi chặt chẽ hơn.
Ng của Natixis cho biết động thái thu thuế nhắm vào những người giàu có và các công ty tư nhân “có thể là chưa đủ”, đồng thời nói thêm rằng các viên chức có thể “cuối cùng sẽ xem xét các loại thuế liên quan đến bất động sản [và] mở rộng cơ sở thuế”.