Dự thảo về tiền kỹ thuật số quốc gia đã được trình lên Thượng viện Nga hôm 19/7. Nếu được thông qua tại và Tổng thống Vladimir Putin ký ban hành, Ngân hàng Trung ương Nga có thể bắt đầu thử nghiệm đồng rúp kỹ thuật số ngay trong tháng 8/2023.
Theo kế hoạch, việc thử nghiệm sẽ diễn ra tại 15 ngân hàng thương mại. Các cá nhân và doanh nghiệp sẽ được mở ví điện tử trên nền tảng của ngân hàng trung ương. Giao dịch không mất phí với các cá nhân, trong khi doanh nghiệp phải chịu 0,3%.
Theo quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), có hơn nửa số ngân hàng trung ương trên thế giới đang cân nhắc hoặc phát triển tiền kỹ thuật số. Ít nhất 20 nước đang thử nghiệm, trong đó có Ấn Độ, Nhật Bản, Trung Quốc. Theo nghiên cứu của công ty tư vấn Atlantic Council, các dự án CBDC đã tiếp cận 260 triệu người, thử nghiệm trên nhiều địa điểm, từ phương tiện giao thông công cộng đến thương mại điện tử.
Các tiền số do tư nhân tạo ra, như Bitcoin, tận dụng hệ thống thanh toán phi tập trung, không phụ thuộc vào chính phủ. Trong khi đó, tiền kỹ thuật số do các ngân hàng trung ương phát hành (thường được gọi là CBDC – Central Bank Digital Currency) và được điều tiết bởi cơ quan quản lý. Những người ủng hộ chúng cho rằng loại tiền này sẽ giúp nhiều người dân tiếp cận dịch vụ ngân hàng hơn, làm tăng minh bạch trong thanh toán và giảm chi phí giao dịch. Trong khi đó, những người phản đối thì lo ngại vấn đề bảo mật.
Hệ thống ngân hàng Nga đang bị phương Tây áp hàng loạt lệnh trừng phạt sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt với Ukraine. Các nhà băng Nga vì thế tìm cách xoa dịu ảnh hưởng bằng giao dịch tiền tệ với các nước trung lập như Trung Quốc hay Ấn Độ.
Năm nay, đồng rúp đã mất giá 18% so với đô-la Mỹ. Đồng tiền này cũng thuộc nhóm tệ nhất trong các nước mới nổi. Nguồn thu từ năng lượng giảm sút, trong khi nhập khẩu hồi phục khiến thặng dư tài khoản vãng lai của Nga giảm mạnh.
Một số chính trị gia cho rằng đồng rúp kỹ thuật số sẽ giúp Nga dễ dàng thanh toán xuyên biên giới. “Với tình hình hiện tại, điều quan trọng là phải độc lập về công cụ thanh toán và kênh thông tin tài chính trong giao dịch với các đối tác”, Nikolay Zhuravlev – phó chủ tịch thượng viện Nga cho biết tại một hội nghị đầu tháng này.
Trong khi đó, Alexandra Prokopenko – cựu cố vấn tại Ngân hàng Trung ương Nga cho rằng vẫn còn quá sớm để đưa ra các kỳ vọng này. Vì ban đầu, đồng rúp kỹ thuật số sẽ phải kết nối với hệ thống của các nước khác để giao dịch quốc tế. Ông này cho rằng hiện tại, đồng tiền này sẽ hữu ích hơn nếu sử dụng trong nước.
CABO Team tổng hợp