Trump đã tuyên bố Hoa Kỳ sẽ không bảo đảm an ninh cho Ukraine “quá nhiều”, ngay cả khi Washington và Kyiv chuẩn bị ký một thỏa thuận khoáng sản quan trọng.
“Tôi sẽ không cam kết quá nhiều bảo đảm an ninh”, Trump nói tại cuộc họp nội các đầu tiên của mình. “Chúng tôi sẽ để châu Âu làm điều đó” vì “châu Âu là hàng xóm bên cạnh”.
Tổng thống Hoa Kỳ cũng xác nhận người đồng cấp Ukraine của mình, Volodymyr Zelenskyy, sẽ đến Washington để ký thỏa thuận. “Chúng tôi sẽ thực sự hợp tác với Ukraine về mặt đất hiếm. Chúng tôi rất cần đất hiếm, họ có trữ lượng đất hiếm tuyệt vời”.
Ông nói rằng thỏa thuận này sẽ có giá trị “có thể là 350 tỷ đô” đối với Hoa Kỳ và 100 tỷ đô đối với châu Âu.
Phát biểu của Trump được đưa ra khi cuộc chiến toàn diện của Nga chống lại Ukraine bước sang năm thứ tư và lực lượng của nước này tiếp tục tiến công dữ dội trên các chiến trường phía đông của đất nước.
Ukraine đã xoay xở để làm chậm tốc độ cuộc xung đột nhưng Kyiv phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực và vũ khí khi Trump đe dọa sẽ cắt giảm viện trợ quan trọng.
Zelenskyy đã yêu cầu các đảm bảo rõ ràng về sự hậu thuẫn của quân đội Hoa Kỳ và an ninh là một phần của thỏa thuận với Washington. “Nó không bao gồm tất cả các đảm bảo an ninh mà Ukraine mong muốn, nhưng tôi muốn có ít nhất một câu đề cập đến việc đảm bảo từ phía Hoa Kỳ”.
“Thỏa thuận này có thể đạt được thành công hoặc lặng lẽ trôi qua”, Zelenskyy cho biết. “Và tôi tin rằng thành công phụ thuộc vào cuộc trò chuyện của chúng tôi với Tổng thống Trump”.
Về thỏa thuận hòa bình rộng hơn giữa Moscow và Ukraine, Trump cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin “sẽ phải” nhượng bộ. Nhưng ông từ chối nêu rõ những nhượng bộ đó là gì. “Tôi không muốn nói ngay bây giờ”, ông nói.
Nhưng Trump nhắc lại lập trường của Hoa Kỳ rằng Ukraine có thể “quên đi” con đường trở thành thành viên NATO. Hoa Kỳ sẽ làm “tốt nhất có thể để đạt được thỏa thuận tốt nhất có thể cho cả hai bên”, Trump cho biết, đồng thời nói thêm rằng “chúng tôi muốn giành lại càng nhiều lãnh thổ Ukraine do Nga nắm giữ càng tốt” cho Kyiv.
Nga chiếm khoảng 20% đất đai của Ukraine, bao gồm cả bán đảo Crimea, nơi mà họ đã sáp nhập bằng vũ lực vào năm 2014. Zelenskyy đã thừa nhận rằng sẽ rất khó để giành lại những vùng lãnh thổ này bằng vũ lực và sẵn sàng thừa nhận chúng là “tạm thời bị chiếm đóng” bởi Nga trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào, nhưng không muốn từ bỏ chúng.
Trump cho biết việc nới lỏng lệnh trừng phạt đối với Nga không phải là một lựa chọn trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào. “Không, tôi muốn thấy chúng ta đạt được thỏa thuận trước, nhưng tôi nghĩ chúng ta sẽ làm vậy”, ông nói.
Khi được hỏi về việc Washington sẽ hỗ trợ bất kỳ nỗ lực gìn giữ hòa bình nào của châu Âu trong một kịch bản hậu chiến như thế nào, Trump cho biết “gìn giữ hòa bình rất dễ, việc đạt được thỏa thuận mới là điều rất khó khăn”.
“Hãy để tôi tạo ra hòa bình trước. Khi chúng ta đạt được hòa bình, tôi sẽ cho bạn tất cả các câu trả lời mà bạn muốn”, ông nói thêm.