Tàn dư từ chính sách Zero Covid cùng với nền kinh tế không mấy “sáng sủa” khiến thế hệ trẻ tại đất nước tỷ dân liên tục tìm kiếm “vận may”.
Các cửa hàng xổ số ở Trung Quốc đang từ bỏ những biển hiệu nhạt nhẽo để tự đổi mới mình thành những tụ điểm cho thế hệ tuổi teen hơn, với những khẩu hiệu “làm giàu nhanh chóng” nhằm cám dỗ thanh thiếu niên bị ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế.
“Chúng ta nên có những giấc mơ, ai biết được một ngày nào đó chúng sẽ thành hiện thực?” là câu khẩu hiệu tại một cửa hàng xổ số ở Trùng Khánh, phía tây nam Trung Quốc. Với thiết kế như một quán cà phê thời thượng, khẩu hiệu tại đây là “không chỉ là một cửa hàng xổ số”.
Một cửa hàng “Lotto Coffee” khác ở Côn Minh, thủ phủ của tỉnh Vân Nam phía tây nam, tặng một vé cào miễn phí cho mỗi lần mua cà phê với slogan “Một tách cà phê may mắn,”. Số liệu thống kê chính thức cho thấy doanh số bán vé số cào năm ngoái đạt mức cao nhất kể từ năm 2008.
Việc nhắm vào khách hàng trẻ tuổi đang mang lại kết quả. Doanh thu từ các trò chơi xổ số tăng vọt lên mức kỷ lục 580 tỷ nhân dân tệ (80,6 tỷ USD) vào năm ngoái, theo dữ liệu từ Bộ Tài chính. Theo công ty nghiên cứu thị trường trong nước Mob Data, hơn 80% khách hàng ở độ tuổi 18-34, so với 50% vào năm 2020.
Nguyên nhân là do tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên tăng vọt vào năm 2023, đạt kỷ lục vào tháng 6 khi nền kinh tế Trung Quốc thoát khỏi tình trạng cô lập kéo dài do đại dịch. Sinh viên tốt nghiệp ngày nay bước vào thị trường việc làm trong nền kinh tế rệu rã và phải đương đầu với sự cạnh tranh khốc liệt để có việc làm.
Trước đại dịch, doanh số bán xổ số có xu hướng tăng nhanh khi nền kinh tế hoạt động tốt. Đó là bởi vì khách hàng chủ yếu là những nhóm có thu nhập thấp hơn, bao gồm cả công nhân, những người chỉ có tiền dư khi lương của họ tăng lên. Giờ đây, chính những người tiêu dùng trẻ, có học thức và sống ở thành phố đang thúc đẩy doanh thu xổ số.
Trong khi ngành công nghiệp Trung Quốc tăng mạnh vào đầu năm, các nhà kinh tế cảnh báo mục tiêu tăng trưởng 5% cho năm 2024 là quá tham vọng.
“Bây giờ kiếm tiền rất khó, bất kể bạn làm gì,” Wu Zehao, 18 tuổi, sinh viên điện ảnh năm nhất tại Đại học Truyền thông Trung Quốc ở Bắc Kinh nói. Wu cho biết anh đã chi 30 nhân dân tệ để mua xổ số mỗi ngày kể từ khi trúng được 100 nhân dân tệ trong kỳ nghỉ gần đây. “Tôi thực sự nghĩ rằng bạn có nhiều khả năng trở nên giàu có nhờ xổ số hơn là nhờ làm việc,” anh nói thêm.
Những thanh thiếu niên đã từng biểu tình trên toàn quốc chống lại lệnh phong tỏa vì Covid vào cuối năm 2022, khiến chính sách đó bị hủy bỏ và trong những lần hiếm hoi còn kêu gọi lật đổ Tập.
Điều đó có thể giúp giải thích tại sao chính phủ lại chấp nhận sự bùng nổ của xổ số. Đảng Cộng sản cầm quyền từ lâu đã “không ưa” cờ bạc, cấm hầu hết các hình thức cờ bạc khi họ lên nắm quyền vào năm 1949 sau nội chiến. Họ cho xổ số ra mắt vào những năm 1980 khi Trung Quốc thực hiện các hoạt động thời kỳ cải cách, nói rằng số tiền này sẽ được dùng cho phúc lợi xã hội.
Các cửa hàng xổ số ngày nay tại Trung Quốc đang sáng tạo hơn nhằm thu hút giới trẻ, sử dụng nhiều từ ngữ teen hơn và khai thác các xu hướng đang phổ biến. Ở Nghi Xương, tỉnh miền trung Hồ Bắc, một quán cà phê xổ số treo một tấm biển lớn trước lối vào với dòng chữ “Americano trở thành sự thật”. Trong tiếng Trung, câu đó nghe giống như: “Những điều tốt đẹp sẽ trở thành hiện thực”.
“Giấc mơ của bạn là gì?” một tấm biển khác tại một cửa hàng xổ số gần một trung tâm mua sắm nổi tiếng ở Côn Minh ghi. “Mua căn nhà gỗ gần biển và tự do tài chính.”
Tại một trung tâm mua sắm ở Bắc Kinh, một cô gái tên Guo Tong cho biết cô là một streamer, và đang chơi bài cào. Chính phủ đã kiểm soát ngành này của cô trong những năm gần đây nhưng cô phàn nàn rằng việc kiếm tiền đã khó khăn vì “có quá nhiều cô gái xinh đẹp” đang dấn thân vào nghề này.
Giờ đây, Guo chi 100 nhân dân tệ mỗi lần để đổi vận tại các cửa hàng xổ số. Cô giải thích: “Đây là thứ chúng tôi có đủ khả năng chi trả và cũng có thể khiến chúng tôi trở nên giàu có ngay lập tức”.
